“Wie zijn kop boven het maaiveld uitsteekt ..”
Eén van de uitgangspunten van de sociale media, wat ik graag de Social Media Principles wil noemen, is de term: “Delen is vermenigvuldigen“. Het duidt erop dat mensen in de sociale media bereid zijn hun kennis en ervaring met anderen te delen. Niet ter meerdere glorie van zichzelf, maar om het holistische principe: wat je geeft, zul je ontvangen. Hier ligt de kracht van de sociale media: samen meer zijn dan de optelsom van éénlingen.
Desondanks hanteren een aantal mensen een opmerkelijk contra-principe: “Halveren is elimineren”. Door het verspreiden van halve waarheden over anderen, het delen van non-informatie en het acteren vanuit besloten groepen (genootschappen) proberen zij hun superieur geachte positie binnen de sociale media te waarborgen en potentiële aantasters van die positie te elimineren. Waar komt dit gedrag vandaan?
De analogie van de kip
Kippen zijn de meest sociale dieren op aarde. In onze achtertuin lopen onze kippen dan ook nooit meer dan een meter of 2 uit elkaar. Als er eentje onverhoopt afdwaalt, dan krijst die het uit en gaat hals over kop op zoek naar de anderen (die zich daar overigens minder druk over maken dan de afdwaler). Voor een buitenstaander lijken alle kippen gelijk, maar er is wel degelijk een rangorde.
De kip die het hoogste zit in de ren, is de opperkip – zij eet het eerst, heeft het beste slaapplekje, etc. Tijdens het scharrelen proberen kippen overigens continue van elkaar te stelen. Want wat die ander heeft is natuurlijk véél lekkerder. Dat levert prachtige achtervolgingen op! Om de honger hoeven ze het niet te doen, want er is voedsel te over. Het stelen zit gewoon in de aard van de kip.
Zo sociaal als ze zijn, kunnen kippen wel degelijk flink ruzie maken. Ze staan dan lijnrecht tegenover elkaar (op hooguit een paar centimeter) en kijken elkaar secondenlang strak in de ogen aan. De dreiging is puur gericht op het uitpikken van het oog van de ander, want zonder beide ogen is de kip niet in staat diepte te zien en zal dus verhongeren. De kip die het eerst zijn weg vervolgt is de verliezer, .. tot een volgende ontmoeting. Hier geldt dus letterlijk het principe: Halveren is elimineren.
Wat leren we hiervan?
In elke sociale groep bestaat een rangorde – zichtbaar of niet. Het idee dat iedereen gelijk is in de sociale media is een naïeve veronderstelling – als het domme kippen al niet lukt, verwacht het dan ook niet van ‘slimme’ mensen. Het enige wat de mens groepsgewijs onderscheidt van de kip is dat de mens het intellect heeft om de pikorde op grond van feitelijke kennis en ervaring te baseren en niet uitsluitend op basis van de dreiging elkaar een oog uit te pikken.
Het interessante is natuurlijk dat er via sociale media soms hele andere mensen bovenkomen drijven dan de hierarchie binnen organisaties. Het gaat om het opbouwen van reputatie, t.o. carriere maken binnen organisaties..
Helemaal mee eens, dat is ook de reden dat ik de oproep voor de beste Social Media Experts allereerst baseer op wat anderen vinden, ofwel wat is je huidige reputatie in de sociale media. Het grappige is dat er mensen zijn die alleen door deze volgorde al tegen de lamp lopen: je kunt jezelf nog zo fantastisch vinden, denken dat je funktie je automatisch het recht geeft op het respect van de ander, maar als je reputatie in de sociale media beroerd is .. wordt je niet voorgedragen en kom je niet op de lijst. Die mensen rest niets anders dan kippengedrag.